Đầu năm 2019, “Old Town Road” của Lil Nas X trở thành ca khúc No.1 Hot 100 ngắn nhất kể từ năm 1965 với thời lượng 1 phút 53 giây. Theo Billboard Mỹ thống kê, các ca khúc lọt vào Top 10 trong những năm gần đây có độ dài trung bình ngày một ngắn hơn. Mới đây nhất, chủ nhân vị trí No.1 BXH Billboard Hot 100 tuần này – “Stay” của The Kid LAROI & Justin Bieber cũng chỉ dài 2 phút 21 giây. Vì đâu mà các ca khúc hit trong những năm gần đây lại có xu hướng ngày một rút ngắn thời lượng như thế?
Thời lượng ngắn sẽ được “replay” nhiều hơn
Theo báo cáo thống kê cuối năm từ RIAA, mảng streaming chiếm đến 83% doanh thu của ngành công nghiệp âm nhạc Mỹ trong năm 2020 với 10,1 tỷ USD (231,3 nghìn tỷ đồng), tăng 13,4% so với năm ngoái. Qua đó, không thể phủ nhận rằng nhạc số chính là một mảng mà các nghệ sĩ cần chú trọng nếu muốn thành công trong thị trường hiện tại. Mặt khác, các dịch vụ stream nhạc đình đám nhất hiện nay là Apple Music hay Spotify cũng đang hoạt động dựa trên hình thức trả tiền cho nghệ sĩ tính theo từng lượt stream mà họ nhận được. Đối với các nghệ sĩ không có điều kiện phát hành album vật lý hay tổ chức tour diễn, nhạc số gần như là nguồn thu nhập chính.
Khi số lượng lượt nghe nhạc trực tuyến trở thành một đơn vị đo lường độ thành công, phổ biến của một ca khúc và chiếm phần lớn số tiền mà các nghệ sĩ kiếm được cho việc làm nhạc, những con số này cũng trở thành mục tiêu hàng đầu khi phát hành sản phẩm. Đối với các nền tảng nghe nhạc hiện nay, một lượt stream được tính khi ca khúc được nghe tối thiểu 30 giây. Vì vậy, chỉ cần bài nhạc có độ dài vượt mốc 30 giây, nghệ sĩ đã có cơ hội đưa sản phẩm của mình vào bảng xếp hạng. Trong cùng một khoảng thời gian 10 phút, một ca khúc dài 5 phút có thể thu về ít nhất 2 lượt stream, nhưng một bài nhạc 2 phút 30 giây đã được “replay” 4 lần. Không khó để thấy rằng các ca khúc có độ dài càng “khiêm tốn” thì khả năng thu về nhiều lượt nghe hơn càng cao.
Nhìn lại những sản phẩm dẫn đầu bảng xếp hạng hoặc có lượt stream cao nổi bật gần đây, sự hiện diện của các ca khúc dài chỉ khoảng hơn 2 phút đã không còn quá xa lạ: “Stay” của Justin Bieber & The Kid LAROI (thời lượng 2 phút 21 giây), “Butter” của BTS (thời lượng 2 phút 44 giây), “Montero (Call Me By Your Name)” của Lil Nas X (thời lượng 2 phút 18 giây), “Savage Love (Laxed – Siren Beat)” của Jawsh 685 & Jason Derulo (thời lượng 2 phút 51 giây)… Một album nổi bật trong năm nay là “Sour” của Olivia Rodrigo cũng có đến 6 trên 11 track có độ dài dưới 3 phút.
Thị hiếu khán giả và sự ưu tiên dành cho phần điệp khúc
Nói đến những nguyên nhân khiến các sản phẩm thành công trong thời gian gần đây có thời lượng ngắn hơn trước, còn một điều không thể bỏ qua đó là sở thích nghe nhạc của công chúng. Ở thời đại xã hội bận rộn hơn, nhạc số phát triển chóng mặt cùng sự “trỗi dậy” của các nền tảng video ngắn, thói quen cũng như thị hiếu nghe nhạc của khán giả có lẽ chưa bao giờ thay đổi nhanh như hiện tại. Trong đó, một ca khúc hoàn toàn có thể trở thành hit chỉ nhờ vài giây bắt tai hoặc đoạn điệp khúc nổi tiếng trên TikTok mà không cần một chiến dịch quảng bá tốn kém nào khác.
Có thể thấy rằng giờ đây nghệ sĩ dường như chẳng còn nhất thiết phải làm một bài nhạc quá dài để chinh phục trái tim công chúng, mà thay vào đó là chú trọng vào ấn tượng đầu tiên của người nghe ngay ở những giây đầu tiên và giữ chân họ ít nhất 30 giây để được tính lượt stream. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến còn cho rằng một album nhạc có các ca khúc ngắn khiến họ có hứng thú muốn nghe trọn vẹn cả album hơn bởi khoảng cách giữa các track nhạc giờ đây đã không còn quá dài.
Để có thể thu hút khán giả ngay từ đầu, một xu hướng khác cũng xuất hiện đó là việc đưa đoạn điệp khúc hay phần hook trong bài rap lên đầu ca khúc, hoặc rút ngắn phần verse đầu tiên lại hết mức để người nghe sớm được thưởng thức phần hay nhất. Với việc giúp người nghe nhanh chóng được nghe điệp khúc hay phần bắt tai nhất bài hát, thời lượng các ca khúc lại càng được rút ngắn lại để hạn chế tối đa những khúc dạo đầu dài dòng, dễ gây nhàm chán. Một số sản phẩm tiêu biểu gần đây xuất hiện cấu trúc này có thể kể đến “Build A B*tch” – Bella Poarch (thời lượng 2 phút 02 giây), “Astronaut In The Ocean” – Masked Wolf (thời lượng 2 phút 12 giây), “Mood” – 24kGoldn ft. Iann Dior (thời lượng 2 phút 21 giây)…
